Colorado Boulder Üniversitesi’ndeki bir mühendis ekibi, umumi tuvaletlerin gizli tehlikelerini ortaya çıkarttı. Çalışma, klozetlerin aerosol haline getirilmiş su ve atık damlacıkları nasıl püskürtebildiğini ortaya koydu.
Saçılan aerosoller, ishal ve kusmaya neden olabilen bulaşıcı virüsler olan E. coli veya norovirüsler gibi patojenleri yayabildikleri için önemli bir sağlık sorunu. Ayrıca bu patojenler bir klozet içinde asılı kalarak potansiyel olarak birden fazla kullanıcıyı etkileyebiliyor.
Klozet sifonlarının çok fazla sıvıyı “öksürerek” dışarı attığını biliyorduk, ancak mühendisler onu zihninize kazıyacak ve umumi tuvalete her adım attığınızda yeniden yüzeye çıkacak şekilde nasıl görselleştireceklerini buldular. Damlacıkların ve aerosollerin hareketini yakalamak ve ölçmek için lazerler ve kameralar kullandılar.
Scientific Reports’ta bu hafta yayınlanan bir araştırmanın baş yazarı, CU Boulder mühendisi John Crimaldi “Göremediğiniz bir şeyse, yokmuş gibi davranmak kolaydır. Ancak bu videoları bir kez gördüğünüzde, tuvalet sifonu hakkında bir daha asla eskisi gibi düşünmeyeceksiniz” dedi. Makalenin başlığı “Umumi tuvaletler enerjik ve hızla yayılan aerosol dumanları yayar.”
Çalışma, Kuzey Amerika’daki umumi tuvaletlerde sıklıkla bulunanlar gibi ticari bir tuvaleti içeriyordu. Araştırmacılar sadece musluk suyu kullandılar ve tuvalet kağıdı veya katı atıkları dahil etmediler.
Crimaldi, “Bu aerosol parçacıklarının bir şekilde havada süzüleceğini bekliyorduk, ancak bir roket gibi çıktılar” dedi. Video görüntüsü, gerçekten de ateşlenen bir roketi andırıyor, ancak gerçek parçacık hızları saniyede 2 metre olarak ölçülürken, sifonun çekilmesinden sonraki sekiz saniye içinde 1,5 metre yüksekliğe ulaşıyor.
Belirtilene göre, parçacıklar havada hareket ederek laboratuvarın tavanına kadar ulaştı ve hatta odaya yayıldı. Daha büyük parçacıklar hızla tekrar çökebilirken, daha küçük parçacıklar daha uzun süre havada asılı kaldı.
Çalışma kesinlikle size evde klozet kapağınızı kapatmanız için ilham verecektir. Ancak bu, aerosollerin saçılmasını yavaşlatsa bile durdurmayacaktır. Yine de, kapağı olmayan umumi tuvaletler konusuna aydınlatıcı bir ışık tutuyor.
Ancak bu çalışma sadece bir korku hikayesi değil. Bu araştırmadan iyi sonuçlar çıkması da mümkün. Araştırmacılar, lazer yönteminin aerosol saçılma sorununu azaltmayı amaçlayan yeni tuvalet tasarımlarını test etmek için kullanılabileceğini söylüyor. Ayrıca dezenfeksiyon ve havalandırma yaklaşımlarında yeniliği teşvik edebilir. Crimaldi, “Bu görünmez bulutu görebilmek oyunun kurallarını değiştiriyor” diyor.